Din Sosyolojisi Yeni Sayfa 1
Yeni Sayfa 1

ANASAYFA

SOSYOLOJİ KURAMLARI

SOSYOLOGLAR

MAKALELER

DERS NOTLARI

SOSYOLOJİ SÖZLÜĞÜ

KİTAP ÖZETLERİ

 
 

Modernliğin Sonuçları (Anthony Giddens)

Anthony Giddens Modernliğin Sonuçları adlı kitabında modernlik kavramı üzerinde durur.  Lyotard’ın dile getirdiği şekliyle postmodern durumu rededden Giddens, modernliğin ileri safhası anlamında postmodern kavramının kullanılabileceğini ve bunun modern sonrası değil olsa olsa modernliğin radikalleşmesi ve evrenselleşmesi olabileceği tezini ileri sürer. Modernliğin bu dönüşümünü de toplumsal olguların süreksizliğine dayandırır. Modern insan ilişkilerinin dayandığı en önemli hususlarından olduğunu iddia ettiği güven ve risk temasına önem veren Giddens, toplumsal süreksizliklerin dinamiğini izah etmede ise zaman ve uzamın birbirinden ayrılması, yerinden çıkarma ve buna bağlı olarak soyut sistemlerin ve uzmanlık sistemlerinin icadını çıkış noktası olarak ele alır. Giddens’e göre modern toplumların eylemlerini belirleyen en önemli parametre modernliğin düşünümsel yönüdür. Başkalarının rasyonelleşme de diyebileceği bu dinamiği Giddens, eylemlerle nedenler arasında bir bağ kurma olarak tasvir eder. Ve ona göre insan düşüncesi tarihin hiçbir döneminde toplumsal uygulamalara bu denli etki etmemişti. Giddens toplumsal düşünümselliğe etki eden dört kümeye işaret eder. Bunlar ayrımsal güç, değerlerin rolü, amaçlanmamış sonuçların etkisi ve toplumsal bilginin çifte yorumsama yoluyla dolaşımı.

Giddens ayrıca enformasyon, endüstriyalizm, kapitalizm ve askeri iktidar olmak üzere modernliğin dört sacayağının olduğunu zikreder. Giddens, insanın çevresiyle uyumlu yaşayabilmesi için güven varsayımına dayalı “ontolojik güvenin” gereğinden söz ettikten sonra bu tür güvenin hem modern öncesi toplumlarda hem modern toplumlardaki kaynağının mukayesesini yapar. Buna göre modern öncesi toplumlarda somut, yerel ve birincil ilişkilere dayalı bu güven, modern toplumlarda yerini zaman-uzamdan ayrılmış soyut sistemlere bırakmıştır. Risk konusunda da benzer bir mukayeseyi yapan Giddens, modern zamandaki en büyük risk olarak küreselleşme sonucu savaşın endüstrileşmesinin vurgusunu yapar. Giddens son tahlilde modernliğin kaygı verici bir yönüne dikkat çekmek için Juggarnautun arabası metafaronu kullanarak modernliğin insanlığı belirsizliğe sürükleyen yönüne vurgu yapar. 

 

Yeni Sayfa 1